a- Triệu chứng:
– Đau đầu ngoại cảm: Thường thấy các chứng ở biểu đau liên miên, sốt 38 – 400, ghê rét, nhiều nước mũi, mạch nói chung phù nhất là ở 2 bộ thốn. Mạch phù hoãn là thương phong, phù khẩn là phong hàn, phù hư là phong thử, phù sắc là phong nhiệt …
– Đau đầu nội thương: Lúc đau lúc không. Đau đầu do khí hưthì hay đau đầu về sáng và bên phải. Đau đầu do cao huyết áp hoặc thiếu máu thì xem bài cao huyết áp và bài chóng mặt.
b- Lý: Khí huyết bất điều, ngoại tà xâm nhập kinh lạc gây ra đau đầu.
c- Pháp: Thông kinh hoạt lạc, thanh đầu chỉ thống.
d- Phương huyệt:
– Trị đau ở đỉnh đầu
1- Thiên ứng
2- Bách hội
3- Hành gian
Tất cả đều tả và dùng thường xuyên
Bị dụng: Thông thiên, Tú thần thông, Tiền đính, Hậu đính
– Trị đau ở hai bên mang tai.
1- Thiên ứng
2- Hàm yến
3- Túc lâm khấp
4- Thái dương
Tất cả đều tả và dùng thường xuyên
– Trị đau ở phía trước đầu:
1- Thiên ứng
2- Thượng đình
3- Đầu uy
4- Hợp cốc
5- Nội đình
Tất cả đều tả và dùng thường xuyên
– Trị đau ở phí chẩm, gáy:
1- Thiên ứng
2- Thiên trụ
3- Phong phủ
4- Côn lôn
Tất cả đều tả và dùng thường xuyên
đ- Gia giảm: Đau đầu có tính chất thay đổi vị trí thì thêm Phong trì
e- Giải thích cách dùng huyệt: Thiên ứng là điểm đau nhất có thể nằm trên đường kinh và trùng với huyệt vị, có thể nằm ngoài đường kinh hoặc không trùng với huyệt vị nào, Nếu ấn vào huyệt Thiên ứng bệnh nhân thấy dễ chịu là hư thì cả phương huyệt châm bổ và cứu, ấm vào huyệt Thiên ứng không chịu được là thực cả phương huyệt đều châm tả.
Bách hội ở giữa đỉnh đầu, chủ trị đau cục bộ đỉnh đầu, có can hỏa thượng xung, hoặc đau vì can phong châm tả để thanh đầu não, trừ phong, đau cấp thì xuất hiện nhẹ, nếu hư chứng thì châm bổ hoặc cứu để bổ dương khí, nhẹ đầu khỏi đau.
Nếu cần thì mới dùng thêm 1, 2 huyệt như Tứ thần thông (cục bộ) Tiền đính, Hậu đính, Thông thiên (lân cận). Hanh gian (ở cách xa) (và cũng vì kinh Túc quyết âm can quan hệ với Bách hội ở đỉnh đầu)
Đau đầu về 3 phía trước, sau và 2 bên cũng dùng cách phối huyệt theo kinh như thế mà suy ra (như Đởm kinh quan hệ với 2 bên mang tai, Bàng quang kinh, ở phía sau đầu, gáy. Thủ túc dương kinh kinh ở phía trước trân mặt là phép tuần kinh)
Xoa bóp: Bấm, vuốt, vờn, day từ nhẹ đến mạnh dối với chứng thực nhẹ chứng hư.
|
|
