Bài thuốc PHỤC LINH TRẠCH TẢ THANG
Nguyên bản bài thuốc
(BUKU RYO TAKU SHA TO)
Bài thuốc :
Phục linh 12g, Trạch tả 8g, Truật 12g, Quế chi 6g, Sinh khương 3g (chỉ được dùng Sinh khương), Cam thảo 6g.
Công dụng: Trị các chứng viêm dạ dày, sa dạ dày ở những người bị nôn và cảm thấy khát.
Cách dùng : sắc uống ngày 1 thang sắc làm 2 lần.
Giải thích:
Theo sách Kim quỹ yếu lược: Bài thuốc này được coi là bài Linh quế truật cam thang được bổ sung, hoặc bài Ngũ linh tán bỏ Trư linh, thêm Cam thảo và Sinh khương, người ta dễ lẫn bài thuốc này với các bài Trạch tả thang, Linh quế truật cam thang, Ngũ linh tán, Phục linh Cam thảo thang v.v… Bài thuốc này dùng cho những người bị nôn mửa, cổ khô và tiểu tiện ít, còn triệu chứng của những người dùng Ngũ linh tán là thức ǎn vào bị ói ra ngay lập tức.
Theo Chẩn liệu y điển: Đây là bài Ngũ linh tán bỏ Trư linh mà thay vào đó là Cam thảo và Sinh khương. Cả hai bài thuốc đều trị chung một chứng là miệng khát, lượng tiểu tiện giảm, nôn mửa, nhưng tình trạng nôn mửa của hai bài thuốc khác nhau. Nôn mửa mà người ta thường gọi là ói nước trong bài Ngũ linh tán có đặc điểm là khát nước, uống vào lại ói ra ngay, còn trong Phục linh trạch tả thang thì miệng khát nước, nhưng uống vào hiếm khi bị ói ra ngay mà có một khoảng cách giữa ǎn vào với ói ra, chẳng hạn ǎn vào buổi sáng thì buổi chiều mới bị ói. Do đó, trong khi nôn mửa ở bài Ngũ linh tán diễn ra nhiều lần thì nôn mửa trong bài Phục linh trạch tả thang phần nhiều ngày chỉ nôn 1-2 lần.
Theo Thực tế ứng dụng: Thuốc dùng cho những người bị ứ nước trong dạ dày, buồn nôn, sau khi ǎn một thời gian thì bị nôn mửa, khát nước. Thỉnh thoảng có hiện tượng thượng xung, đau đầu, váng đầu, chóng mặt, nhịp tim tǎng vọt, lượng tiểu tiện giảm. Bụng toàn thể phần nhiều là mềm nhão, có tiếng mước óc ách ở vùng bụng trên.
Theo Giải thích các bài thuốc cổ quan trọng: Thuốc này trị chứng vùng bụng trên có tiếng đập thổn thức, tiểu tiện bất lợi, thượng xung, nôn, khát nước, uống nước nhiều. Sách Y thánh phương cách viết: "Thuốc này dùng cho những người bị nôn không dứt, khát nước, uống nước nhiều. Những người phát sốt, đổ mồ hôi đầu, chóng mặt, tiểu tiện bất lợi thì phải dùng bài Phục linh trạch tả thang".
Lưu ý khi dùng thuốc:
- Khi dùng cần phải chọn lựa loại thuốc tốt bài thuốc mới có hiệu quả
- Cam thảo phản với vị Hải tảo, Hồng đại kích, Cam toại và Nguyên hoa, gặp nhau sẽ sinh phản ứng nguy hiểm, trừ trường hợp đặc biệt phải xem xét thật kỹ mới dùng
- Đang tiếp tục cập nhật
